İlber Ortaylı önerdi: İşte mutlaka izlenmesi gereken 5 film

İlber Ortaylı, 2018 yılında çıkan kitabı 'Bir Ömür Nasıl Yaşanır? Hayatta Doğru Seçimler İçin Öneriler'in yedinci bölümünde mutlaka izlenilmesi gereken yabancı filmlerle ilgili bir öneride bulundu.

İşte İlber Ortaylı'nın önerdiği 5 filmin konuları ve IMBD puanları...

1. Potemkin Zırhlısı: İMDB; 7.9/10

Eisenstein'in 1923 yılında yapmış olduğu dünya sinema tarihinin başlangıcı sayılan film. Özetle; Rus-Japon savaşı sırasında yenilgiye uğrayıp zayıf düşen Çarlık Ordusu, köylü ayaklanmalarını bastırırken daha da güçsüz duruma düşer.

Askerler arasında da hoşnutsuzluklar artmaya başlar. Bunun yanında çarlık subayları, gemi mürettebatına sürekli baskı yapar, mürettebatın yatma yerleri, yedikleri, içtikleri ve çalışma koşullarının dayanılmazlığının yanında subayların bu davranışları da işi katlanılmaz boyutlara taşır. 27 Haziran 1905’te Potemkin Zırhlısı’nda bir isyan patlak verir. Bu isyan denizciler ve askerler arasındaki hoşnutsuzluğun ilk yığınsal belirtisi olur. Ve 1905’te Rusya’da Çarlık rejimine karşı ayaklanan askerler, Büyük Ekim Devrimi yolundaki en önemli adımlardan birisini atmış olur.

Mürettebat Potemkin Zırhlısına kızıl bayrağı çeker ve ardından işçi grevlerinin yoğun olduğu Odessa’da demirler. Daha sonra ayaklanmayı bastırmak üzere gönderilen savaş gemilerinde denizciler, ayaklananların üzerine ateş açmayı reddeder ve böylece Potemkin Zırhlısı’nın ayaklanması daha da güçlenir. Bu filmin özelliğini anlayabilmek için o dönemli sinema anlatımını iyi bilmek gerekmektedir. Editing ve açılarda o zaman kadar pek denenmemiş bir anlatım yöntemi bulmuştur Eisenstein.

2. Aleksandr Nevskiy: İMDB; 7.5/10

Yönetmenliğini Sergey Ayzenştayn'ın yaptığı 1938 yılında Sovyetler birliği'nde Mosfilm stüdyolarında çekilen film. Baş rolünü Nikolay Çerkasov'un oynadığı film, 13. yüzyılda Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu tarafından gerçekleştirilen Novgorod istilası girişimini ve bu girişimi başarısızlığa uğratan Prens Alexander, daha çok bilinen ismiyle Alexandr Nevsky'yi konu edinmiştir.

Ayrıca 12. yüzyılda, yani millet kavramının, milliyetiçiliğin ortaya çıkmasından tam 7 yüzyıl önce Prusya bölgesi semalarında panslavist (uu beybi) bir adamın zalımlara karşı at koşturmasını konu alan Stalin ısmarlaması Ayzenştayn filmi.

3. Bir Kuşak: İMDB; 7.1/10

Bir Nesil, Andrzej Wajda tarafından yönetilen 1955 yapımı bir Polonya filmidir. Senaryosunu da yazan Bohdan Czeszko'nun Pokolenie adlı romanından uyarlanmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasındaki Polonya yeraltı örgütlenmesini anlatan üçlemenin ilk filmi özünde bir büyüme hikâyesidir.

Tarihsel fonda ise, 1943’te kendilerini Treblinka toplama kampına nakliye etmeye çalışan Alman birliklerine karşı mücadele eden Yahudi direnişi, bilinen adıyla “Varşova Getto Ayaklanması” vardır. Kahramanımız Stach hem aşkın tadını hem de baskıya karşı direnişi öğrenirken, film savaşın bedeline dair amansız bir insanlık portresi sunuyor.

4. Wesele: İMDB; 7.0/10

Wesele, 1972'de Polonya'da Andrzej Wajda tarafından Stanisław Wyspiański tarafından 1901'de yazılan aynı adlı bir oyunun uyarlaması olarak yapılmış bir sinema filmidir.

Wajda ayrıca tiyatro için "Wesele"i yönetmiştir. "Wesele", 20. yüzyılın başında yazılmış Polonya dramasının belirleyici bir eseridir. Bir düğünde dönen entrikalar üzerine, daimi diyalogların hüküm sürdüğü kara komedi türünde bir polonya filmi de denilebilir.

5. Küller Ve Elmaslar: İMDB; 7.8/10

Küller ve Elmaslar 1958 Polonya yapımı politik dramatik savaş filmidir. Özgün adı Popiół i Diament olan film İngilizce konuşulan ülkelerde ve festivallerde Ashes and Diamonds adıyla gösterilmişti. Konusu ise: Yıl 1945.

İkinci Dünya Savaşı'nın bitimi, Polonya. Direnişçiler arasında yer alan Maciek'e zor bir görev düşer. Szczuka'yı öldürmesi gerekmektedir. Aslında daha öncekilerin yanında bu görevin de pek bir zorluğu yoktur. Fakat Szczuka onun eski bir arkadaşıdır. Maciek, bu durumda oldukça riskli bir karar alır.

Haber Merkezi / gazeteilksayfa.com