Hakan Fidan Madrid’e gidiyor

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, bir önceki Madrid toplantısından daha geniş katılımlı gerçekleştirilecek İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Arap Ligi'nin oluşturduğu Temas Grubu'nun toplantısına Bakan Hakan Fidan ile İİT-Arap Ligi Temas Grubu dışişleri bakanlarının yanı sıra Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide, Slovenya Dışişleri Bakanı Tanja Fajon, Arap Ligi Genel Sekreteri Ahmed Aboul Gheit, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile Nijerya ve İrlanda'dan da temsilciler katılacak.

Toplantıda Gazze ve Batı Şeria'ya yönelik İsrail saldırılarının acil ve kalıcı ateşkesle sona erdirilmesi, Filistin'in devlet olarak tanınması çabalarının sürdürülmesi ve iki devletli çözüm sürecinin canlandırılması konuları ele alınacak. Toplantı kapsamında İİT-Arap Ligi Temas Grubu dışişleri bakanları ve diğer temsilcilerin, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez tarafından da kabul edilmesi öngörülüyor.

Türkiye, öncelikle Gazze'de ateşkesin sağlanarak insani yardımların kesintisiz şekilde Gazze'ye ulaştırılması ve aynı zamanda iki devletli çözüm yolunda gerekli adımların atılmasını hedefliyor. Bu temel hedefler doğrultusunda Bakan Fidan, uzun süredir yoğun diplomasi trafiği yürütüyor. Bakan Fidan'ın Madrid'de katılacağı toplantıda bu hedeflere ulaşma yönünde atılabilecek adımları mevkidaşlarıyla değerlendirmesi bekleniyor.

Fidan'ın, uluslararası toplumun İsrail'e baskı kurması, Uluslararası Adalet Divanındaki davaya daha fazla ülkenin müdahil olması, Filistin'in Birleşmiş Milletler'e üye olması ve daha fazla ülke tarafından tanınması, Filistinliler arasındaki uzlaşı sürecinin desteklenmesi, insani yardımlar ve Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansına yapılan yardımların devam etmesi gibi konu başlıklarını gündeme getirmesi öngörülüyor.

İİT-ARAP LİGİ TEMAS GRUBU

Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da 11 Kasım 2023'te düzenlenen İİT-Arap Ligi Olağanüstü Ortak Zirvesi'nde Türkiye'nin aralarında bulunduğu 8 ülke (Türkiye, Filistin, Ürdün, Katar, Suudi Arabistan, Mısır, Endonezya, Nijerya) ile iki örgütün genel sekreterleri, "tüm üye devletler adına Gazze'deki savaşı durdurmak için uluslararası girişimlerde bulunma ile kalıcı ve kapsamlı barışın sağlanması adına ciddi ve gerçek bir siyasi süreç başlatmak"la görevlendirilmişti.

Bu kapsamda dışişleri bakanları düzeyinde teşkil edilen İİT-Arap Ligi Temas Grubu, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın da katılımıyla Londra, Paris, New York, Washington, Ottawa, Oslo ve Madrid'in de aralarında olduğu çeşitli merkezlerde Gazze'ye yönelik saldırıların durdurulmasını teminen ortak girişimlerde bulunmuştu. İsrail-Filistin ihtilafının çözümünde bölgesel sahiplenme anlayışıyla hareket eden Temas Grubu, Gazze'deki savaşın durdurulması ve iki devletli çözüme ulaşılması amacıyla çalışmalarını sürdürüyor.

İsrail'in Gazze'de yürüttüğü soykırıma varan saldırılarına karşı çıkan ülkeler, 7 Ekim'e sebebiyet veren İsrail’in on yıllardır devam eden boğucu işgal politikasını engellemenin tek yolunun iki devletli çözümden geçtiğini savunuyor. Son dönemde Filistin Devletini tanıma kararı alan ülke sayısı Avrupa'dan Norveç, İrlanda, Slovenya ve İspanya'nın katılımıyla 149 oldu.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, İspanya'nın Filistin'i devlet olarak tanıması vesilesiyle, 29 Mayıs'ta Temas Grubu ülkelerinin dışişleri bakanlarını Madrid'e davet etmiş ve bu ziyaret vesilesiyle Gazze'deki şiddetin sona erdirilmesi ve iki devletli çözümün uygulanması konularında görüşmeler gerçekleştirilmişti. İspanya'nın bu konuda İslam ülkeleriyle tarihi bağları kadar, iki devletli çözümün uygulamaya geçişinde mihenk taşlarından biri görülen Madrid Konferansı'na 1991 yılında ev sahipliği yapmış olması ve 13 Eylül tarihinin 1993 yılında Filistin ile İsrail arasında imzalanan Oslo Barış Anlaşması'nın yıl dönümünü teşkil etmesi de bu toplantı çerçevesinde önem taşıyor.