Gümüştekin Danişmend Ahmed Gazi kimdir?

Gümüştekin Danişmend Ahmed Gazi kimdir, hangi görevlerde bulundu, Selçuklu Sultanı Alparslan ve Kılıçarslan ile yolları nasıl kesişti, Malazgirt Zaferi’nde hangi rolü üstlendi, beyliğini nerede kurdu, nereleri fethetti, Haçlılarla nasıl mücadele etti?

Danişmendli Beyliği kurucusu Gümüştekin Danişmend Ahmed Gazi’nin hayatını sizler için derledik…

Gümüştekin Danişmend Ahmed Gazi kimdir, hangi dönem yaşadı, hangi görevlerde bulundu, Selçuklu Sultanı Alparslan ve Kılıçarslan ile yolları nasıl kesişti, Malazgirt Zaferi’nde hangi rolü üstlendi, beyliğini nerede kurdu, nereleri fethetti, Haçlılarla nasıl mücadele etti?

İşte cevabı:

Gümüştekin Danişmend Gahmed Gazi, 1071-1178 yılları arasında Sivas, Malatya, Kayseri, Tokat ve Amasya civarında hüküm süren bir Türkmen hanedanıdır. Danişmendliler beyliğinin kurucusu olan Gümüştekin Danişmend Ahmed Gazi’nin Kutalmışoğlu Süleyman Şahın dayısı olduğu yönünde görüşler vardır.

MALAZGİRT’TE SULTAN ALPARSLAN’IN DİKKATİNİ ÇEKTİ

1063 yılından itibaren Sultan Alparslan’ın hizmetine giren Danişment; ilmi, cesareti ve yiğitliğiyle onun dikkatini çekmiş ve en güvenilir emirleri arasında yer almıştır. Malazgirt Savaşına da katılan Danişment Ahmed Gazi, zaferin kazanılmasında önemli rol oynadı. Sultan Alparslan savaşa katılan emirlerinden Anadolu’da fetihlerde bulunmalarını istemiş ve fethedecekleri yerlerin kendilerine verileceğini bildirmişti. Zaferi müteakip fetihlere girişen beyler, Anadolu’nun muhtelif şehirlerini zapt ederek buralarda kendi adlarıyla anılan beylikler kurmuşlardı. Danişment Ahmed Gazi de zaferden sonra Bizanslılardan Sivas’ı aldı ve Danişmendli Hanedanını kurdu (1071).

BEYLİĞİN SINIRLARINI GENİŞLETTİ

Sivas’ı bir üs olarak kullanan danişment Gazi; Çavuldur, Tursan, Kara Doğan, Osmancık, İltekin ve Karatekin adlı emirleriyle Amasya, Tokat, Niksar, Kayseri, Zamantı, Develi ve Çorum’u fethederek beyliğine kattı. Dânişmend Ahmed Gâzi daha çok Haçlılar ve Rumlara karşı yaptığı cihâd hareketleriyle meşhur oldu. 1097 yılında İznik’i kuşatan ve zapt eden Haçlılara karşı Sultan Birinci Kılıçarslan’la birlikte Eskişehir’de büyük bir meydan muharebesine girdi. Binlerce Haçlı askerinin ölümüyle neticelenen savaşta Kılıçaslan ve danişment Gazi düşman kuvvetlerinin çokluğunu düşünerek geri çekildiler. Bundan sonra vur-kaç taktiğini kullanan Türkler, Haçlıların Antalya’ya ulaşıncaya kadar büyük bölümünü yok ettiler. danişment Ahmet Gazi, 1098 senesinde büyük bir orduyla Sivas’tan Malatya üzerine yürüdü ve şehri kuşattı. Üç yıl devam eden kuşatma sonunda danişment Gazi’ye mukavemet edemeyeceğini anlayan Gabriel, Antakya Prensi Bohemond’dan yardım istedi. Karşılığında da, Malatya’yı ve güzelliğiyle meşhur kızı Morfia’yı vermeyi teklif etti.

ERMENİ YARDIMINA KOŞAN HAÇLILARI İMHA ETTİ

Bunu fırsat bilen Bohemond, pek çok Haçlı reislerini ve bir kısım Ermeni prenslerini toplayıp, Malatya’ya hareket etti. Haçlıların topraklarına gelişlerini önce memnuniyetle karşılayan Ermeniler, zulümlerini görünce endişeye düştüler ve durumu Danişmend Ahmed Gazi’ye haber verdiler. Bohemond kuvvetleri Malatya’yı Aksu Vadisinden ayıran dağlık bölgeye girdiğinde pusuda beklemekte olan Danişment Gazi’nin askerlerince kuşatıldı, çok kısa süren çetin bir savaştan sonra, Haçlı ordusu imha edilirken Müslümanlara zulümleriyle meşhur olan Bohemond ve ileri gelen adamları esir alındı.

HAÇLILARA KARŞI ZAFER ŞÖHRETİNİ ARTIRDI

Danişmendlilerin Haçlılara karşı kazandıkları bu muhteşem zafer, bütün Müslümanları çok sevindirdi. Bohemond gibi bir kontun Müslüman Türkler tarafından esir edilmesi ise Haçlıları derin bir üzüntüye soktu. Ayrıca Danişmendlilerin şöhretini arttırdı. Gümüştekin danişment, 1100 senesinde kazandığı bu zaferden sonra, Sivas’a döndü.

MALATYA SEFERİ VE VEFATI

Gümüştekin Ahmed Gazi bundan sonra Rumlar elinde bulunan Malatya üzerine yürüdü ve kısa bir süre içerisinde şehri fethetti (1101). Ahmed Gazi, sıkıntı içindeki Malatya halkına kendi ülkesinden buğday ile ziraat için, öküz ve diğer ihtiyaçları getirterek halka dağıttı. Önceleri zulüm altında inleyen Malatya halkı, bu davranışa memnun ve hayran kaldılar. Pek çoğu İslamiyet’i kabul etti. Danişment Gazi elinde esir bulunan Bohemond’u iki yüz altmış bin dinar karşılığı serbest bıraktı. Ancak bu hareketi Kılıçarslan’la arasını açtı. Maraş civarında yapılan savaşta mağlup olan danişment Ahmed Gazi, 1105 yılında vefat etti.