Gazi Muhammed kimdir, nasıl şehit düştü?

Çeçenistan bağımsızlık mücadelesinde Şeyh Şamil ile omuz omuza destansı mücadeleler veren ve Ruslar tarafından şehit edilen Gazi Muhammed’in hayatını sizler için derledik…  

Çeçenistan bağımsızlık mücadelesinin sembol isimlerinden olan Gazi Muhammed kimdir, hangi dönem; nerede yaşadı, hocası kimdi, Şeyh Şamil ile yolları nasıl kesişti, Çeçen bağımsızlık mücadelesinde hangi görevleri üstlendi, hangi görüşleri savundu, nasıl şehit düştü?

İşte cevabı:

Gazi Muhammed, 1793 yılında Gimri'de doğdu. Avar asıllıdır. Kafkasya'da müridizmin ve gazavatın İmam Mansur'dan sonraki ikinci önderidir. Alçak gönüllü, az konuşan fakat hatip ve kararlı bir imam olarak bilinir. Medresede İslami ilimleri tahsil etti, Arapçayı öğrendi. Hocası Kumuk asıllı Said Harekani'ydi.

ÇEÇENİSTAN’A SEFERLER

Nakşibendi tarikatının mürşitlerinden Küralı Muhammed ve Şeyh Cemaleddin ile irtibata geçerek, tarikat içinde kısa zamanda büyük bir yer edindi. 1829 yılında 36 yaşında 'İkamet'ül Burhan Ala İrtidadi Ürefa-i Dağıstan' adlı eserini neşretti. Camilerdeki bağımsızlığa ilişkin vaazlarıyla çevresine 3 bin kişi topladı. 1829 yılında imam seçildi. Çalışma merkezi olarak Gimri'yi seçti. Muhalif grupları söz ve gerektiğinde kuvvet kullanarak yola getirdi. İmamet makamında bulunduğu yıllarda bağımsızlık mücadelesinin engeli olarak gördüğü Avar hanlarının merkezi Hunzah'a, Tarko/Tarku'ya ve Çeçenistan'a seferler düzenledi. 

RUSLARLAR’LA ÇARPIŞTI

Gazi Muhammed, 14 Şubatı 1830 tarihinde Hunzah saldırısında kuvvetlerinin yarısını Şeyh Şamil'in komutasına verdi. Bahu Bike idaresinde hanlık, şiddetli bir savunma yaparak İmam Gazi Muhammmed'e bağlı 200 kişiyi şehit etti ve 60 kişiyi de esir aldı. Bu suretle bu hanlık merkezi Rusların güvenini bir kez daha kazanmış oldu. 1831 yılında artık doğrudan Ruslar'la çarpışmaya başladı.

ŞEHİT DÜŞTÜ

Gazi Muhammed, Bornaya Venizagnoya kalesinde Ruslara öldürücü darbeler indirdi. 17 Ekim 1832 tarihinde her taraftan kuşatılan Gimri'nin bütün imkansızlığına rağmen direnmeye devam etti. Beraberindeki 15 mücahit ile birlikte şehit oldu. Çatışmadan ağır yaralı olarak sadece İmam Şamil kurtuldu. Gazi Muhammed'in imamlığı 1829-1832 yılları arasında 3 yıl sürdü. Daha sonra yerine imam olarak Hamzat Bek, ondan sonra da İmam Şamil geçti.

GÖRÜŞLERİ

Gazi Muhammed, imamlığı üstlendiğinde şu görüşler doğrultusunda halkı bilinçlendiriyordu: “Dağlının ilk görevi özgürlük uğrunda gazavat, yani kutsal cihat olmalıdır. Dağlının ikinci görevi, bireyin, ailenin, toplumun ulusun ve devletin yaşamını yöneten şeriata uymak ve saygı göstermek olmalıdır. Dağlı kimsenin tutsağı olamaz, kimseye haraç vermez. Yasa karşısında herkes eşittir. Dağlı tütün ve uyuşturucu madde kullanmamalıdır. Ruhunu ibadetle beslemeli, güçsüz olmamalı ve eğlencelere karışmaktan çekinmelidir.
 

Gazeteilksayfa.com