Düşünce adamı ve mimar Turgut Cansever kimdir, ne zaman vefat etti?

TURGUT CANSEVER’İN HAYATI

1921’de Antalya’da doğan, 1946'da İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mimarlık Bölümü'nü bitiren,1949'da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü'nde doktorasını tamamlayan Turgut Cansever, 1950-51'de DGSA'da öğretim üyeliği yaptı. 1951'de kendi bürosunu kurdu, çeşitli kurum ve kuruluşlarda danışmanlık yaptı. 1957'de İstanbul Belediyesi'nin planlama çalışmaları yürüttü. 1960 yılında doçent oldu. 1959-60'ta kuruluşunda bulunduğu Marmara Bölgesi Planlama Teşkilatı Başkanlığı'nı, 1961'de İstanbul Belediyesi Planlama Müdürlüğü'nü yürüttü. 1974'te İmar ve İskân Bakanlığı'nda danışmanlık, 1974-75'te İstanbul Metropol Planlama Dairesi'nde başkanlık yaptı. 1974-77 arasında Avrupa Konseyi Türk Delegasyonu Üyeliği'nde bulundu. 1975-80 arasında İstanbul Belediyesi'nde, 1980'de Ankara Belediyesi'nde metropol planlama, yeni yerleşmeler, kent merkezleri ve koruma sorunları gibi konularda danışmanlık görevleri üstlendi. 1983'te Mekke Üniversitesi'nde eğitim programını hazırlayan kurumun danışmanı olarak çalıştı.

3 KEZ AĞA HAN MİMARLIK ÖDÜLÜ’NE LAYIK GÖRÜLDÜ

1983’te Ağa Han Mimarlık ödülü için jüri üyesi seçilen Cansever, Ankara'daki Türk Tarih Kurumu Binası, Bodrum'daki Ertegün Evi (1980) ve Demir Turizm Kompleksi (1992) ile üç kez Ağa Han Mimarlık Ödülü'ne layık görülmesinin yanı sıra çeşitli ulusal ve uluslararası yarışmalarda dereceler aldı. Büyük çaplı 4 adet şehir ve bölge planlama çalışması içerisinde yer alan Cansever, İstanbul Metropolitan Planlama Çalışmaları, Marmara Bölge Planlama Çalışması, 17 Ağustos 1999 Marmara ve 12 Kasım Düzce depremlerinden sonra hazırlanan ama uygulanma fırsatı bulunamayan Yenişehirliler projesinde başkanlık yaptı.

CANSEVER’İN DÜŞÜNCE DÜNYASI

Turgut Cansever, Bursa ve İstanbul gibi henüz bozulmamış geleneksel çevrede büyümenin etkisini yazılarında dile getirmiştir. Batı taraftarı ya da karşıtı olmak gibi keskin ayrımların yapıldığı Türkiye’de Batı ve Doğu imajı hakkındaki düşüncelerini Elmalılı tefsiri okumaları ve müellifi Hamdi Yazır diyaloglarıyla derinleştirmiş, sanat tarihi hocası Diez’in yazı ve dersleriyle genişletmiştir. 1981 yılına kadar çeşitli dergi ve gazetelerde çıkan yazıları yanında mimari proje tanıtımları ve hazırladığı resmî raporlar mevcuttur. 1990’lı yıllardan başlayarak toplu halde yayımlanan eserleri şunlardır: Şehir ve Mimari Üzerine Düşünceler (İstanbul 1992), Ev ve Şehir Üzerine Düşünceler (İstanbul 1994), Kubbeyi Yere Koymamak: Konuşmalar (hazırlayan: Mustafa Armağan, İstanbul 1997, 2002, 2007), İslam’da Şehir ve Mimari: Makale ve Bildiriler (İstanbul 1997, 2006), İstanbul’u Anlamak: Makale ve Bildiriler (İstanbul 1998, 2008), Mimar Sinan (İstanbul 2005, 2010), Osmanlı Şehri: Şiirden Şehire (İstanbul 2010, vefatından sonra derlenmiştir). Bu kitaplar içerisindeki makale ve bildirilerinden “İslâm Mimarisi Üzerine Düşünceler”, “İslâm Mimarisinin Temel Meseleleri”, “Mimaride Tezyinîlik”, “Mimarlık Mirasımız ve Kültürümüzün Geleceği” adlı yazılar Cansever’in dayandığı temelleri açıklaması bakımından dikkate değer metinlerdir.

www.gazeteilksayfa.com