Duran: “Yatırımcılar üretmekten korkmasın ama bilinçli üretim yapsın”

Hobi amaçlı girdiği ceviz üretiminde üreticiye danışmanlık yapan Mehmet Duran, ceviz üreticiliğinde tecrübenin ve bilinçli üretimin önemine dikkat çekti. Özellikle İç Anadolu bölgesinin sevilen ve üretimi ile ekonomiye katkı sağlayan ceviz üretimindeki aşamaları ve ince ayrıntılarını Danışman Mehmet Duran Gazetemizin Haber Müdürü Âdem Orman’a anlattı. Duran, ceviz üretiminde en önemli etkenin iklim ve sulama olduğuna dikkat çekerek, “Yatırımcılar Pazar ve satıştan korkmasın bin dönüm ceviz üretimi bile yapılsa bu üretim satılır. Türkiye’nin bütün arazilerine ceviz diksek Orta Doğu pazarına satarız. Yatırımcılar üreticiler üretmekten korkmasın ama bilinçli üretim yapılmalı bilinçli üretim yapılırsa hem üretici kazanır hem vatandaş kazanır. İstihdam artar ekonomiye katkı sağlar” sözleri ile yatırımcılara tavsiyede bulundu.

ANKARA İKLİMİNE EN UYGUNU FERNOR ÇEŞİDİ

12 yıldır ceviz üreticiliği ile uğraşan Mehmet Duran ceviz bahçesi kurmak isteyen yatırımcılara şu önerilerde bulundu; “Üretime başlarken yapacağımız ilk iş iklime bakmak olmalı. İç Anadolu ikliminde dikkat edilmesi ilk husus donlanma olayları ceviz üretiminde donlanma olursa o üründen verim alamazsınız. Son baharda Ekim ayının 15’ine doğru İç Anadolu’da erken donlanmalar vardır. Diktiğiniz cevizi iklime göre çeşidini doğru almazsanız hasat zamanı soğuklara denk gelir bütün hasat çöpe gider. Ankara iklimine en uygun ceviz çeşidi Fernor ceviz çeşidi uygun görülüyor. Hasadı 13 Ekim gibi yapıldığından soğuğa yakalanmıyor. Ankara’da şöyle bir sorun var. Toprakları çok kireçli bu ceviz üretiminde sorun yapıyor. Ceviz yetiştiriciliğinde toprak analizi ve tahlili çok önemli bu işlemde çok basit laboratuvarlara götürdüğünüzde tahlil yapılır. Ceviz dikiminde birinci faktör iklim ikincisi sulama su olmadan kesinlikle bu işlem yapılmaz. Bu işi yapmaya çalışan girişimciler para harcayıp üretime başlıyor danışmanlığa para vermiyor. En büyük kayıp budur. Bu iş bilmeden yapılacak bir iş değil üreticinin yatırımı boşa gider. Danışmanlık ücretinden kaçıyım derken yapılan yatırım zarar olarak üreticiye biniyor. Bu durumda zarar olarak onlara yansıyor” şeklinde konuştu.

ÜRETİM PROFESYONELLİĞE DÖNÜYOR

Türkiye’de üretimin yavaş yavaş profesyonelliğe döndüğüne vurgu yapan Duran, “Normalde ceviz ağaçları tam verime 6 ya da 7 yaşından sonra döner. Cevizde aşılama çok önemli aşı yapıldığında hemen ceviz verilmeye başlar. Biz verimi artırmak adına ilk sene cevizi kırıyoruz. Gerekirse ikinci senede aynı işlemi alıyoruz. Üçüncü sene ana dallarını bırakıyoruz ve toprak iyiyse verim alınmaya başladır. Ceviz üretiminde gün geçtikçe yol alıyoruz. Şuan yavaş yavaş ceviz üretimi Türkiye’de profesyonel üretime dönmeye başladı. Artık üreticiler danışmanlık hizmeti alıyor. Eski tekniklerle üretim yapılmıyor. Günümüzde on dönümün üstünde yatırım yapanlar bu işe ticari gözle bakıyor üretmenin ve kazanmanın yollarını arıyorlar. Danışmanlıkta yapılan işlem, fidanların ekiminde itibaren bu hizmeti veriyoruz. İlk üç sene çok önemli ilk üç yıl dikilen fidanları geliştirip işi de bilinçli yapıyorsanız ürün almada kolaylık sağlarsınız” dedi.

ÜRETİMDE İKİNCİ VE ÜÇÜNCÜ SENE ÇOK ÖNEMLİ

Üretimde ilk dört yıldaki sulamaya dikkat çeken Duran, “Ceviz üretiminde ikinci ve üçüncü sene çok önemli o yıllarda dikilen fidanlar şekil almaya başlar ve verim vermeye başlar. Dala şekil vermeyi yanlış yaparsanız verimliğiniz düşer. İlk dört yaşına kadar ceviz fidanlarına iki ya da üç günde bir su verilmesi uygundur ama fidan büyüyüp ağaç olduğunda hafta da bir sulanması daha doğru olur. Ceviz üretiminde ilk 4 yıl sulama çok önemli verim vermeye başlayan ağaçlarda da düzenli sulama yapılması verimi artıran bir etken olur” şeklinde konuştu.

GÜBRELEME ZAMANINA DİKKAT

Cevizde gübreleme önemine değinen Duran, “ Ceviz fidanlarına yaprak dökmeden hayvan gübresi vermek çok yanlış. Yaprak dökmeyen fidana hayvan gübresi verildiğinde kasım ayında havalar sıcak giderse uykuya yapmış ağaç tekrar uyanır. Televizyonda falan görürüz kasım ayında ağaçlar çiçek açtı diye şaşırmaya gerek yok hayvan gübresi verilmiş havalarda sıcak gidince ağaç uyanıp çiçek açmış. Yaprak dökmeyen ceviz fidanına gübreleme yapılmaz. Her işlemi bilinçli yapmak üretimi artırır ağacı korur. Gübreleme Şubat ayında yapılır. 3, 15 değimiz gübrede ise fidan başına ortalama yüz gramdır ama ağacın yaşı on yıl varsa bu bir kiloya kadar çıkar” dedi.

İLK GÜBRE ŞUBATTA VERİLİR

Duran, “Ağaç uyandıktan sonra farklı gübreler verilmeye başlar. Gübreleme duruma göre yaz boyu devam eder. Bu gübreleme ağacın yaşına ve verim durumuna göre değişir her mevsim farklı gübreleme uygulanır. Gübreleme yapılması için toprak analizi çok önemli temmuz ayında toprak analizi yapıyoruz. Bu analizi üç yılda bir yaptırmak uygundur. Ama yaprak analizini her yıl yaptırmamız gerekli. Toprakta değişim çok sık olmaz. Ama yaprak analizi önemli cevize bağlı yaralı elementler yaprağın durumuna göre verilir. Ve bu değerler yapraktan verilir” ayrıntısına dikkat çekti.

ÜRETİMDEN KORKMAYIN

Ceviz yetiştiriciliğinde ki ayrıntıları anlatan Danışman Mehmet Duran son olarak Türkiye’deki ceviz üretimine ve ceviz pazarına dikkat çekti, “Bu sene Türkiye de ceviz verimi yüksek görünüyor. Şuan Türkiye ceviz üretiminde 5. sırada şuan da Türkiye bu kadar ceviz üretimi olduğu halde pazardaki yüzde 75 cevizi dışarıdan ithal ediyoruz. Türkiye’ de talep çok fazla üretilen yerli ceviz iki üç ay anca yetiyor. Yatırımcılar Pazar ve satıştan korkmasın bin dönüm ceviz üretimi bile yapılsa bu üretim satılır. Türkiye’nin bütün arazilerine ceviz diksek Orta Doğu pazarına yine yetmez. Yatırımcılar üreticiler üretmekten korkmasın ama bilinçli üretim yapılmalı bilinçli üretim yapılırsa hem üretici kazanır hem vatandaş kazanır. İstihdam artar ekonomiye katkı sağlar. Verimli üretim için sulama gübreleme budama işlemlerini eksiksiz ve bilinçli bir düzen içinde yapılması gerekir. Bu işlemlerin biri eksik kalırsa hem verim düşer yatırım boşa gider hem ağaç zarar görür.”

Faruk Gökyurt\ İLKSAYFA