Depremde yıkılan Gaziantep Kalesi ne zaman yapıldı?

Depremde Roma döneminde gözlem amaçlı inşa edilen Gaziantep Kalesi'nin surları yıkılırken, kalenin taş bloklardan yapılan surlarının bir bölümü ile çevresindeki istinat duvarının da yıkıldığı görüldü. Peki, Depremde yıkılan Gaziantep Kalesi ne zaman yapıldı? İşte Gaziantep Kalesi tarihçesi:

GAZİANTEP KALESİ NE ZAMAN YAPILDI?

Ülkemizde meydana gelen deprem felaketinde yıkılan Gaziantep Kalesi, ilk olarak Roma döneminde gözetleme kulesi olarak yapılmış, bugünkü biçimine ise Bizans İmparatoru Justinyanus döneminde M.S. 6. yüzyılda kavuşmuştur. Kale çapı yaklaşık 100 metre, çevresi 1200 metre olan gayrı muntazam dairesel bir şekle sahiptir. Gaziantep Kalesi, Türkiye’de ayakta kalabilen kalelerin en güzel örneklerinden birisi olarak kabul görmekteydi. Gaziantep Kalesi, şehir merkezinde Alleben Deresinin güney kenarında yaklaşık 25-30 metre yükseklikte yer almaktadır. Kalenin kesin yapılış tarihi bilinmemekle beraber, günümüzden 6000 yıl önce Kalkolitik dönemde bir höyük üzerinde kurulduğu tahmin edilmektedir. Gözetleme kulesi olarak kullanılması ise arkeolojik kazılardan anlaşılmıştır. Bizans döneminden sonraki yıllarda Memlükler, Dulkadiroğulları ve Osmanlılar kaleyi zaman zaman onarmışlardır.

GAZİANTEP KALESİ TARİHÇESİ

Ana kapı üzerinde yer alan kitabeden, ana kapı ve kale köprüsünün iki yanındaki kulelerin, Osmanlı Döneminde Kanuni Sultan Süleyman tarafından 1557’de yeniden yaptırıldığı bilinmektedir. Kale bedenleri üzerinde 12 adet kule bulunmaktadır. Seyyah Evliya Çelebi ise Seyahatname eserinde kalenin 36 burcu olduğundan bahseder. Geriye kalan 24 burcun ise kalenin dış surları üzerinde bulunduğu ve günümüze kadar gelemediği düşünülmektedir. Kale çevresinde bir hendek bulunur ve kaleye geçiş köprü ile sağlanır. Kale köprüsünü geçip, asıl kale kapısına ulaşmadan, sol tarafta halk tarafından İmam-ı Gazali Hazretleri’nin Makamı olarak adlandırılan bir burç da yer almaktaydı. Kale kapısından girince, kalenin iç kesimlerine ve üstüne doğru açılan iki yol bulunur. Soldaki yoldan, kalenin üst kısmına ulaşılırken, diğer yoldan ise galeri, dehliz ve kale odalarına gidilmektedir. Gaziantep Arkeoloji Müzesi tarafından yürütülen arkeolojik kazılar sonucunda, Osmanlı dönemine ait bir hamam ve cami ortaya çıkartılmış, hamamın banyo, buhar odası ve bacaları bulunmaktadır. 2000 yılında restorasyon çalışmaları yürütülen Gaziantep Kalesi, günümüzde "Gaziantep Savunması ve Kahramanlık Panoraması Müzesi" olarak kullanılmaktaydı. Gaziantep'in gösterdiği savunma 45 dakikalık bir belgeselle kale içerisinde sergilenmekteydi.

GAZİANTEP KALESİ’NE DAİR BİR HİKAYE

Gaziantep Kalesi’nin ismine dair bir efsaneye göre ise kalenin asıl adı “Kala-i Füsus” dur. Gaziantep Kalesine dair bir çok hikaye anlatılmaktadır. Bu hikayelerden biri kalenin yapılışına dair bir efsanedir. Bu efsaneye göre kaleyi zengin bir kadın yaptırıyormuş. Bir gün sokağa çıkan kadın yolda bir cenaze götürülüşüne denk gelmiş. Yanındaki uşağına “ne oluyor” diye sormuş. Uşak; “Efendim, insanlar bir gün ölür, ölülerini de tabut içinde taşır, mezarlığa götürür ve toprağa gömerler. Gördüğünüz tabutun içinde dün bizim gibi canlı olan bir insan var.” demiş. Bunun üzerine zengin kadın uşağıyla beraber geri dönmüş ve kaleyi yapan ustaları yanına çağırmış. ” Bırakın kale yarım kalsın, ben ölümü hiç düşünmezdim.” demiş.

www.gazeteilksayfa.com