Çocuğu al oyuncaklarınla oyna deyip yalnız bırakmak doğru mu?

Tablet, bilgisayar ve sosyal medya tehdidiyle karşı karşıya olan çocukları, kendileri ile baş başa bırakmak doğru mu?

Çocukları tablet, bilgisayar ve sosyal medya tehdidinden korumanın yöntemleri nelerdir?

Çocuğum bilgisayar bağımlısı olmasın diye dertlenen anne babalar ne yapmalı?

Çocuklar tiktok ve benzeri video paylaşım sitelerinden nasıl korunur? 

Peki çocuğa “sen sessizce otur, al oyuncaklarınla oyna” deyip, onu kendisi veya arkadaşları ile baş başa bırakmak doğru mu? 

Uzmanlar cevaplıyor:

Bu konularda Eskişehir Anadolu Üniversitesi Dil ve Konuşma Bozuklukları Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (DİLKOM) Müdürü Prof. Dr. İlknur Maviş çok önemli değerlendirme ve uyarılarda bulundu.

DİLKOM'un 20 yıldır dil ve konuşma bozukluklarının nedenleri ve terapisi üzerine araştırmalar yaptığına dikkat çeken Prof. İlknur Maviş, bu çalışmalar neticesinde elde ettikleri veriler ışığında çok önemli tespitler yaptı. 

ANNE BABALAR AMAN DİKKAT!

Anne babaların çocukları ile iletişim kurmak yerine oyuncak, tablet, bilgisayar ya da telefona yönlendirmelerinin dil ve konuşma bozukluklarına yol açabileceğini söyleyen Prof. İlknur Maviş, sözkonusu bozukluğun altında kekemelik, konuşma sesi, otizm, gecikmiş dil ya da dil gelişim bozukluğunun olabileceğini ifade etti. 

Prof. Maviş, "Problemin teşhisi sonrasında gerekli terapilere başlıyoruz. Geçtiğimiz yıl uzaktan eğitimle dil ve konuşma bozukluğu olan çocuklarımızın terapilerini gerçekleştirdik. Bu yıl ise yüz yüze terapiler için şu an 130 başvuru aldık" bilgisini paylaştı. 

Pandemiyle birlikte çocuklarda dil ve konuşma bozukluğuna neden olduğuna dair bir araştırmanın bulunmadığını belirten İlknur Maviş, buna rağmen salgın tedbirleri süresince çevrelerindeki ailelerden "Çocuğumuzun kaygı düzeyi arttı" gibi yakınmalar duyduğunu dile getirdi. 

Prof. İlknur Maviş, çocukların iletişim becerisini geliştirecek en önemli faktörün, aile bireylerinin ilgisi olduğunun altını çizerek, şunları söyledi: 

"Kovid tedbirleri süresince çok kaygılandılar, doğal oyun ortamlarından uzaklaştılar, anneanne, babaanne, dede gibi büyüklerini göremediler. Ebeveynler evde olabilir fakat onlar da işleriyle meşgul olmak durumundalar. Kardeşler olabilir ama onlar da uzaktan eğitim nedeniyle sürekli bilgisayar başındalar. Henüz okul çağı gelmemiş çocuğa da maalesef 'Sen sessizce otur, oyuncaklarınla oyna.' diyoruz. En büyük hata, iletişim kurmak isteyen çocuğumuza 'Sessizce otur' demek. Bu tür yalnız kalan çocuklarda tek başına oyun kurmak iletişimi zayıflatıyor. Ebeveynler bu pandemi süresince çocuklara kitap okuma, onlarla oyunlar oynama gibi iletişimi kuvvetlendirecek aktiviteler yapmadılarsa, dil ve konuşma bozukluğu da peşi sıra geliyor."

MOTİVASYON ÇOK ÖNEMLİ

Dil ve Konuşma Bozukluğu Uzmanı Nur Melike Doğruöz de, çocuklardaki iletişim becerisinin motivasyonunu ailelerin artırabileceğini kaydetti ve "Elinizde cep telefonu varken çocuğunuzun doğru iletişim kurmasını bekleyemezsiniz" dedi.

Doğruöz, küçük yaşlardaki çocukların ilk rol modelinin anne ve baba olduğuna işaret ederek, "Ebeveynlerin en büyük hatası kendi bağımlılıklarının farkında olmamaları. Elinizde cep telefonu varken, çocuğunuzla göz teması kurmuyorken çocuğunuzun doğru iletişim kurmasını bekleyemezsiniz. Bazıları, 'Bülbülün suyundan içerse geçer', '15 günde kekemeliğe son' gibi yanlış bilgiler verebiliyor. Ailelerin bunları kulak ardı edip bizlerden destek almaları çok önemli. Çünkü ne kadar erken teşhis edersek, çözüme de o kadar kolay ulaşıyoruz" dedi.