Bayram: "Ahşabın da aslında bir dili vardır, size iletir"

Ulucanlar Sanat Sokağı’nda yıllardır ahşap oyma sanatını icra eden ‘Ahşap Baba’ lakaplı Ali Bayram ahşapların bir dili olduğunu belirterek, “Ahşap yontuyor gibi gözüksek de aslında kendimizi yontuyoruz. Kültür Bakanlığı ahşap oyma sanatçısıyım. Yapacağınız görsele bağlı olarak ona uygun ahşap seçmeniz gerekiyor. Ahşapları oymak için iskarpela adlı oyma bıçakları kullanılıyor. Ahşap yontulduktan sonra koruyucu sürmek gerekiyor. Ben eserlerime bir anlam kazandırmaya çalışıyorum. Her eserimin bir ismi var” dedi.

 “ASLINDA KENDİMİ YONTUYORUM” 

Ahşap oyma sanatına emekliliğinde başladığını belirten Bayram, “Ben bu atölyede aslında kendimi yontuyorum. Ahşap yontuyor gibi gözüksek de aslında kendimizi yontuyoruz. Ahşap oymacılığı yaparak ahşaba şekil veriyorum. Kültür Bakanlığı ahşap oyma sanatçısıyım. Ben emekli astsubayım. Emeklilikte bir boşluk oluştu doğa sporları yapıyordum. Bir hobi de edinmem gerekiyordu. Kendime en yakın ahşabı gördüm. Atalarımız neredeyse tüm işlerini kendileri yapıyordu bu yüzden genlerimizde ahşaba yakınlık var. Böyle bir yönelimim oldu, hobi olarak başladım ve 7 yıldır devam ediyorum” şeklinde konuştu.

 AHŞAP SİZİ YÖNLENDİRİR 

Ahşap oyma sanatında yapılacak görsele bağlı olarak ona uygun ahşabın seçilmesi gerektiğini vurgulayan Bayram, “Dış mekân için sert ağaçlar tercih edilirken oyma yapmak için de yumuşak ağaçlar tercih edilir. Ahşabın da aslında bir dili vardır size iletir. Eğer onu dinlerseniz duyarsınız. Yani ahşap sizi yönlendirir. Ahşap müsaade ettiği sürece siz ona şekil verirsiniz. Karşılıklı böyle bir anlaşmayla başlıyoruz sonu hep güzel bitiyor” diye konuştu.

 İSKARPELALAR 

Ahşapların iskarpela adında ahşap oyma bıçaklarıyla yontulduğunu belirten Bayram, “Ahşap yontmak için sabit bir masanız olmalı. İki elinizle yontacağınız için ahşabın masaya sabitlenmesi gerekiyor. Biraz güç isteyen bir sanat olsa da gücün yetmediği yerde de tokmaklarımız var. Bıçağın sap kısmına tokmağı vurarak fazla güç kullanmadan da yapılabiliyor. İskarpela uçlarının çeşitleri vardır. Düz bıçak, kılavuz bıçak ve oluklu bıçak gibi çeşitleri bulunur. Bu uçların da çapları değişir” ifadelerini kullandı.

 “KORUYUCU SÜRMEK GEREKİYOR” 

Ahşabın yontulduktan sonra koruyucu ile kaplanması gerektiğine dikkat çeken Bayram, “Ahşap yontulduktan sonra koruyucu sürmek gerekiyor. Ağaç sıcak ve soğuktan etkilenir. Kendi iç bünyesinde belli bir oranda nem kalmalı. O nemi koruyarak ahşap düz şekilde durur eğer o nemi kaybettirirseniz kurumaya başlar. Kurumaya başlayınca da dış bükey veya iç bükey olarak hareket eder. Bunun önlenmesi için her tarafı hava almaması için kaplanır. Bunun için de vernikler veya gomalak cilası kullanılabilir” şeklinde konuştu.

 HER ESERİNİN İSMİ VAR 

Ahşap yontmanın en keyifli kısmının ilk aşaması olduğunu söyleyen Bayram, “Ne çıkacak acaba diye bir heyecan oluyor. Ahşapta eseri görme şansınız olmuyor. Ağaçların kesitine göre biraz da kalın bir ağaçsa onu çok merak ediyorum ne çıkacak diye. Ben görselliğinden çok yaptığım işlerin neredeyse tamamını öykülüyorum. Ya olan bir hikâye üzerine kurguluyorum ya da yaptığım eserime hikâye yazıyorum. Ona bir anlam kazandırmaya çalışıyorum. Her eserimin bir ismi var” ifadelerini kullandı.

 “HAYATINIZDAN HER ŞEYİ ATMAYIN” 

Geri dönüşüm ve sürdürülebilirliğe dikkati çeken Bayram, “Hayatınızdan her şeyi atmayın. Gün gelir lazım olur. En azından çöplerimizi ayrıştırarak atmayı öğrenmemiz lazım çünkü kaynaklarımız tükeniyor artık. Dünyamızda hem enerji krizi hem de kaynak krizi var. Bu yüzden kaynakları etkin kullanmak ve geri dönüşüm adına en basitinden kâğıtları çöpe değil geri dönüşüme atalım. Ufak da olsa bir farkındalık yaratmak amacı ile atıklardan yaptığım bu masa, sandalye ve şemsiyeyi sokağa koydum. Her yıl bu masayı değiştirerek insanlara farkındalık mesajı vermeye çalışıyorum” diyerek konuşmasını sonlandırdı.

Enes Boyacı / İLKSAYFA