Bakan Yardımcısı Alpaslan: Yanan otel hakkında 5 kez idari yaptırım uygulanmıştır

KÜLTÜR ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, TBMM'de komisyonda yaptığı sunumda, Kartalkaya'da 78 kişinin hayatını kaybettiği yangının çıktığı otelde daha önce bakanlık kontrolörlerince denetimler yapıldığını söyleyerek, "Tespit edilen mevzuata aykırılıklar nedeniyle idari yaptırım önerisi içeren raporlar doğrultusunda, tesis hakkında 5 kez idari yaptırım (3 kez uyarma ve 2 kez idari para cezası) uygulanmıştır" dedi.

TBMM Kartalkaya Kayak Merkezi'ndeki Otel Yangınını Araştırma Komisyonu, AK Parti Erzurum Milletvekili Selami Altınok başkanlığında toplandı. Komisyon Başkanı Altınok'un açılış konuşmasının ardından CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, komisyonun 3'üncü toplantısı yapmasına rağmen Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın komisyona gelmediğini söyledi. Başarır, "Bakan burada değilse bizim muhalefet olarak burada olmamızın bir anlamı yok. Araştırma komisyonunun faaliyetleri de hiç kusura bakmayın, bir tiyatroya döner, insanları üzer, parlamentonun saygınlığına gölge düşürür. Araştırma komisyonu bakanı dinlemiyor. Bence bu bir skandal, üzüntü verici bir durum. Biz CHP grubu olarak bakan yok ise bu tiyatroya, hukuksuzluğa ortak olmak istemiyoruz. Komisyonu terk ediyoruz" dedi.

Başarır'ın sözlerine AK Parti ve MHP milletvekilleri tepki gösterdi. Yaşanan tartışmanın ardından CHP grubu komisyon toplantısını terk etti. Yeni Yol Partisi grubu da aynı yönde karar alarak salondan çıktı. İYİ Parti Çanakkale Milletvekili Rıdvan Uz da "Bakanın olmadığı bir toplantıyı İYİ Parti grubu olarak takip etmeyeceğimizi ve bu işin doğru olmadığını, millet adına da doğru bir netice almayacağımızı düşünerek toplantıyı terk ediyorum" dedi ve salondan çıktı.

Komisyon toplantısı AK Parti, MHP ve DEM Parti'li milletvekilleri ile devam etti. Toplantı sürerken AK Parti milletvekilleri ile DEM Parti Bingöl Milletvekili Ömer Faruk Hülakü arasında usul tartışması yaşandı. DEM Parti'li Hülakü de tartışmanın ardından salondan çıktı.

'TURİZM İŞLETMESİ BELGESİ KALİTE BELGESİDİR'

Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, sunumunu yaptı. Alpaslan, Turizm İşletmesi Belgesi'nin tür, sınıf, kapasite, personel nitelikleri dikkate alınarak turizm işletmelerine işletme aşamasında verilen bir nitelik belgesi olduğunu; yetkili belediye ya da İl Özel İdaresinden iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alamayan işletmelere, turizm işletmesi belgesi verilmediğini söyledi. Alpaslan, "Turizm işletmesi belgesi 'kalite belgesi' niteliğindedir ve tek başına bir otelin açılıp işletilmesi için yeterli değildir" dedi.

'BAKANLIK TESİSİN TÜRÜ VE SINIFINI BELİRLER'

Alpaslan, Kartalkaya bölgesinin, belediye mücavir alan sınırları dışında olması sebebiyle Bolu İl Özel İdaresinin yetki ve sorumluluk alanı içinde olduğunu hatırlatarak, "Grand Kartal Otel'in iş yeri açma ve çalışma ruhsatı ilk olarak 2007 yılında Bolu İl Özel İdaresi tarafından verilmiş, 2015 yılında da aynı idare tarafından yeniden düzenlenmiştir. Bir tesisin, konaklama tesisi olup olamayacağına iş yeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye yetkili idare karar verebilir. Bakanlık tarafından sadece konaklama tesisinin türü ve sınıfı belirlenmektedir. Bir otelin uymak zorunda olduğu imar mevzuatı, çevre mevzuatı, yangından korunma mevzuatı, vergi mevzuatı, iş sağlığı ve güvenliği gibi çok sayıda mevzuat bulunmaktadır. Bu mevzuatlarda yer alan kurallara uyulup uyulmadığı ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından denetlenir. Turizm Teşvik Kanunu'nun 30'uncu maddesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın oteller üzerindeki denetim yetkisi 'Belge talebinde bulunan işletmelerin belgelendirilmesine esas denetimlerinin, belgeli yatırım ve işletmelerin niteliklerine ilişkin denetimlerin yapılması ve işletmelerin sınıflandırılması' olarak tanımlanmıştır" dedi.

'YANGIN DENETİMİ İLGİLİ KURUMLARIN YETKİSİNDE'

Alpaslan, Turizm Yatırım, İşletme ve Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Yönetmeliğin 18'inci maddesi uyarınca, belgeli turizm işletmelerinde temizlik, intizam, servis, fiyat, idare ve işletme, belge almaya esas olan vasıflarla, personel niteliklerinin tespit ve denetimi yetkisinin bakanlığa ait olduğunu, sağlık ve çevre kirliliği ile ilgili denetimlerin, görevli kamu kurum ve kuruluşların tabip ve sağlık elemanlarınca, iş yeri açma ve çalışma ruhsatları ile ilgili denetimlerin ise iş yeri açma ve çalışma ruhsatını veren kamu kurumu tarafından yapıldığını anlattı. Alpaslan, "Görüldüğü gibi, yangın, gıda denetimi, havuz suyu hijyeni, gürültü izolasyonu, asansör sertifikasyonu gibi uzmanlık gerektiren konular ilgili kurumların yetkisinde olup, bakanlığımız denetim elemanlarının görev ve yetki alanında olmadığı gibi bu konularda yetkinlikleri de bulunmamaktadır. İş yeri açma ve çalışma ruhsatının varlığı, yetkili makamlar tarafından kendi mevzuatlarına göre gerekli inceleme ve denetimlerin yapıldığına ve teknik yeterliliğine karinedir. Buradan da anlaşılacağı gibi turizm işletmesi belgesi, tesisin teknik yeterliliğine, imar ve yangın güvenliği gibi bir belge olmayıp, kalite belgesi niteliğindedir ve tek başına bir otelin açılıp işletilmesi için yeterli değildir" ifadelerini kullandı.

Alpaslan, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca konaklama tesislerinde yapılan denetimlerde, tesisin kullanım amacına uygun büyüklükte mahallere sahip olmasına, turizm tesisinin 3, 4, 5 yıldız gibi belirlenen sınıfının devam edip etmeyeceğine, verilen hizmetin nitelikli olması ile tesisin temiz ve bakımlı olmasına, lokanta, SPA, lobi gibi genel mahaller ile yatak odalarının asgari şartlarının sağlanmasına, tür ve sınıfına göre oda sayılarının uygun olup olmadığına, turizm belgesinde belirtilen kapasitede değişiklik olup olmadığına, personel niteliklerine ve tesis türünün tespitine yönelik kalite unsurlarına bakıldığını belirtti.

YANAN OTELE UYGULANAN YAPTIRIMLAR

Alpaslan, Grand Kartal Otel'e yönelik geçmişte bakanlık kontrolörlerince denetimler yapıldığını söyleyerek, "Tespit edilen mevzuata aykırılıklar nedeniyle idari yaptırım önerisi içeren raporlar doğrultusunda, tesis hakkında 5 kez idari yaptırım (3 kez uyarma ve 2 kez idari para cezası) uygulanmıştır" dedi. Alpaslan, 2021'de yapılan 3 ayrı inceleme sonucu Orman Genel Müdürlüğü’nün yazısı üzerine çeşitli nedenlerle turizm işletme belgesinin güncellenmesine ilişkin öneri yapıldığını söyledi. Alpaslan, 13 Eylül 2024'te telesijeyle ilgili şikayet üzerine yapılan incelemede farklı eksiklikler nedeniyle uyarma ve idari para cezası; 23 Ocak 2025'te ise İl Müdürlüğünün yazısı üzerine yangın sonrası belge iptalinin önerildiğini belirtti.

VALİLİKLERE 7 YAZI

Alpaslan, yangın sonrası bakanlığın gerçekleştirdiği çalışmalara değinerek, "Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca yetkili idare tarafından iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilen konaklama işletmelerinin bu ruhsatı aldıkları tarihten itibaren 6 ay içinde bakanlığımızdan turizm işletmesi belgesi almaları zorunlu olup, bu belgeyi yasal süre içerisinde alamayan konaklama tesisleri faaliyette bulunamamaktadır. Bu kapsamda ruhsatsız olarak kayıt dışı faaliyet gösteren konaklama tesislerinin faaliyetlerine son verilmesi, süresi içerisinde turizm belgesi alamayan konaklama tesislerinin ise iş yeri açma ve çalışma ruhsatlarının iptal edilerek faaliyetlerine son verilmesi için kanun düzenlemesinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren farklı zamanlarda yazılan 7 ayrı yazımızla 81 İl Valiliğine talimat verilmiştir" dedi.

'3 YILDA 4 BİN 380 TESİS KAPATILDI'

Alpaslan, bakanlığın çalışmaları sonucunda yerel yönetimler tarafından ülke genelinde toplam 6 bin 207 konaklama işletmesinin faaliyetine son verildiğini belirterek, bu çalışmaların, yangından bağımsız olarak 2022 yılı sonundan itibaren yoğun şekilde yürütüldüğünü kaydetti. Alpaslan, "Ancak yangından sonra gerek valilikler gerekse belediyeler koordinasyonunda yoğun bir denetim çalışmasına başlanıldığı ve çok fazla tesiste eksiklikler tespit edilerek kapatma yaptırımı uygulandığı bakanlığımıza iletilmiştir. 2022 öncesi son 40 yılda belgeleri eksik olan yaklaşık 100 tesis bakanlığımızın bildirimi üzerine yerel idarelerce kapatılmışken; 2022'den Ocak 2025 tarihine kadar geçen yaklaşık 3 yıllık sürede Bakanlığımızca bildirilen tesislerden yetkili idareler tarafından kapatılan tesis sayısı 4 bin 380'dir. 21 Ocak 2025 sonrasında ilgili idare tarafından yapılan denetimler sonucunda 1 ayda kapatılan tesis sayısı ise 1827'dir" dedi.