Ankara Savaşı: Dünyanın en büyük meydan muhaberesi

Tarihin en büyük meydan muharebelerinden biri olarak bilinen, iki Müslüman Türk hükümdarın 28 Temmuz Cuma 1402 yılında Çubuk Ovası'nda karşı karşıya geldiği Ankara Savaşı’yla ilgili tüm merak edilenleri sizler için derledik:

DÜNYANIN SEYRİNİ DEĞİŞTİREN SAVAŞ 14 SAAT SÜRDÜ…

Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid Han ile Türkistan’ın hükümdarı Emir Timur arasında yaz ayının en sıcak günlerinden birinde sabah ezanının ardından gerçekleşen, 250 binden fazla askerin 14 saat boyunca çarpıştığı savaşın kazananı Emir Timur oldu. Harp anında Osmanlı ordusunun içindeki Tatarlar ve Anadolu sipahileri gibi bazı grupların ihanet ederek Emir Timur’un safına geçmesi ve Emir Timur’un Hindistan’dan getirdiği zırhlı savaş fillerini devreye sokması muharebenin seyrini değiştirdi.

10 BİN SIRP DA EMİR TİMUR’A KARŞI SAVAŞTI

Yıldırım Bayezid Han’ın kayınbiraderi aynı zamanda Sırp prensi olan Stefan Lazareviç’in komutasındaki 10 bin kişilik Sırp süvarilerinden oluşan ordu, Emir Timur’a karşı savaşın sonuna kadar direnmesine rağmen yenilgiyi önleyemedi. Tarihi kaynaklara göre muharebede Lazareviç bizzat bu süvari kuvvetinin başında katılmış ve muharebe alanında şiddetle savaşan ve alanı en son terk edenlerden biriydi. Emir Timur kuvvetleri kanatlardan Osmanlı merkezinin yanlarına sarkıp orduyu kuşatmaya başladığında Bayezid Han’la beraber Kapıkulu askerleri ve Sırplar canlarını dişlerine takmışçasına savaştı. Sırpların bu kadar gayretli ve kahramanca savaşmaları Emir Timur’un bile dikkatini çekti ve takdirini kazandı.

SAVAŞ TAM NEREDE YAŞANDI?

Bugün Esenboğa Havalimanı’nın batısındaki, Kızılca köy deresinin Çubuk çayına kavuştuğu, Kutuören, Yazır, Melikşah, İkipınar, Kızılca ve Dumlupınar köylerinin bulunduğu alanda cereyan ettiği ön görülen kanlı savaşın sonunda Bayezid, Timur’a esir düştü. Savaşın sonunda bölgedeki köyler büyük yaralar aldı. Muharebe sonrasında Yıldırım Bayezid, Emir Timur ve komutanların isimleri veya onları andıracak kelimeler yerleşim yerlerinin adına verildi. Bugün Çubuk ve Kahramankazan’daki pek çok yerleşim yerinde savaştaki önemli kişilerin izlerini görmek mümkün. Örneğin Ankara’nın tek uluslararası Esenboğa Havalimanı’nın adı Emir Timur’un komutanlarından İsen Buga’dan geliyor.

YENİLGİ İLE İSTANBUL’UN FETHİ 50 YIL GECİKTİ

Osmanlı Devleti 617 yıl önce yapılan Ankara Savaşı ile ilk büyük yenilgisini aldı. Türk tarihinde iki Müslüman devlet arasında yapılan en büyük savaşlardan biri olarak kayda geçen Ankara Savaşı'yla Anadolu'da uzun mücadeleler sonunda kurulmuş olan Türk birliği bozuldu. Bazı tarihçilere göre savaşta alınan yenilgi ile İstanbul’un fethi 50 yıl gecikti. Osmanlı devletinde siyasi birlik bozularak 11 yıl sürecek ‘Fetret Dönemi’ yani duraklama başladı. Bizans İmparatorluğu tehditten; Avrupa Devletleri ise istiladan bu savaş sonunda bir müddet kurtuldu. Ankara Savaşı sonunda Osmanlı Devleti İslam dünyasında ve bölgede; Timur İmparatorluğuna karşı rakip olma gücünü kaybetti.

SAVAŞ MEYDANINDA MÜZE KURULMASI TEKLİFİ

Eski Sağlık Bakanı aynı zamanda Ankaralılar ve Ankara'yı Tanıtma Vakfı Başkanı Halil Şıvgın, savaş meydanına müze kurulması teklifini geçtiğimiz yıllarda sunmuştu. Ancak aradan yıllar geçmesine rağmen turizmi canlandırması beklenen bu öneri ile ilgili somut bir adım atılmadı.

TÜRK DÜNYASININ KARDEŞLİK BAHÇESİ OLSUN

2012 yılında 80 bilim adamının ve dönemin TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in katılımıyla ‘1402 Ankara Savaşı Uluslararası Kongresi'nde konuşan Ankaralılar ve Ankara'yı Tanıtma Vakfı Başkanı Halil Şıvgın özetle şunları söylemişti: "Özbekistan'da Timur büyük hakan, bizim için de büyük hakan. Yıldırım Bayezid de büyük hakan, ikisi de Türk hakanı. Biz Çubuklular, bu savaşın acısını sardık, ama yıllar geçmiş hala sarılmamış. Bu yarayı sarıp geleceğe ışık tutmak istiyoruz. Burası savaş meydanıymış ama buranın Türk dünyasının kardeşlik bahçesi olmasını istiyoruz. Burada bir müze kurulmasını, savaşı herkesin görmesini istiyoruz, burada Türk dünyasının güzel eserlerinin bulunmasını istiyoruz.” Türki Cumhuriyetlerinin de savaşın yaşandığı alana müze kurulmasını istediği söyleniyor.

SARIKAMIŞ VE ÇANAKKALE GİBİ ANILMALI

Öte yandan Ankara’nın turizmine can verebilecek 1402 Ankara Savaşı’nın, Türki Cumhuriyetleri’nden binlerce insanın geleceği anma programlarının düzenlenmesi, Sarıkamış ve Çanakkale Savaşı gibi her yıl bu savaşın da anılması gerektiği düşünülüyor.

DİLDEN DİLE GELEN EFSANELER

Savaşın yaşandığı alan ile Çubuk ve Kahramankazan’da o dönemle ilgili pek çok kalıntıların olduğu biliniyor. Ancak birçoğu korunamamış halde. O zamanlardan günümüze gelen bazı halk efsaneler de dilden dile aktarılıyor. Örneğin 617 yıl önceki savaşın yaşandığı büyük alanın bazı bölgelerinde kırmızı renkli topraklar mevcut. Bu toprakların savaşta şehit olan askerlerin kanlarından dolayı kızıllaştığına inanılıyor. Ayrıca Yıldırım’ın Melikşah köyündeki Çal Tepesi’nde karargâh kalıntıları olduğu, Çal Tepesi ile Hamam Tepesi arasında bulunan bir tünelin savaşta kullanıldığı rivayetleri bulunuyor. Köy halkı, eskiden Çal Tepesi’nden bir tazıyı saldıklarında bu tünelden giderek Hamam Tepesi’nden çıktığını büyüklerinden duyduklarını söylüyor. Bu gibi çok sayıda efsane dilden dile dolaşıyor.

SAVAŞIN ÖNCESİ VE SONRASINA DAİR HER ŞEY…

Uluslararası Çubuk ve Çevresi Sempozyumu sonrasında ortaya çıkan kaynak ise Ankara Savaşı’nın öncesi ve sonrası dönemlerine adeta ışık tutuyor. İlgili kaynağa aşağıdaki link üzerinden ulaşabilirsiniz: