Adalet sisteminde yapay zeka devri başlıyor

2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda, adalet hizmetlerine ilişkin gelecek yıl izlenecek politika ve tedbirler de yer aldı. Anayasa'da güvence altına alınan temel hak ve özgürlüklerin güçlendirilmesine yönelik uygulamalara devam edilecek. Bu kapsamda, insan hakları alanında yer alan kurumların kurumsal kapasiteleri güçlendirilecek. Söz konusu kurumlara başvurunun etkin bir hak arama yolu olarak görülmesi adına farkındalık arttırıcı faaliyetler yürütülecek.

Ceza muhakemesi sürecince başta kadın ve çocuklar olmak üzere mağdur odaklı adalet anlayışına uygun uygulamalar güçlendirilecek, aile ve çocuk mahkemesi kurulan ya da yeni oluşturulan ağır ceza mahkemelerinde yeni adli görüşme odaları oluşturulacak. Yargının bağımsızlığı, tarafsızlığı ve şeffaflığını güçlendirme adına da hakim ve savcıların disiplin süreçleri, hukuki öngörülebilirlik, hakimlik teminatı ve hak arama hürriyeti çerçevesinde gözden geçirilecek. Bu kapsamda disiplin mevzuat taslağı nihai hale getirilecek.

Tüm adalet hizmet binalarının yaşlı ve engelli dostu, erişilebilir ve yeterli sosyal alanların bulunduğu şekilde dönüştürülmesine devam edilecek. Makul sürede yargılanma hakkının daha etkin korunmasına yönelik, mahkemeler teşkilatı güçlendirilecek. İş yükü ve davaların ortalama görülme süreleri kapsamında yapılacak ihtiyaç analizi doğrultusunda yeni mahkemeler kurulacak. İstinaf mahkemelerinin daire sayıları da iş yükü ile orantılı biçimde ve ihtisaslaşmayı sağlayacak şekilde artırılacak. Yargıda ihtisaslaşmanın güçlendirilmesi adına güncel talepler ve ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda etki analizi yapılarak ihtisas mahkemelerine ilişkin yeni ihtiyaç alanları belirlenecek.

DİJİTAL TEKNOLOJİLER DAHA FAZLA KULLANILACAK

Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı kapsamında, 2025'te yargıda dijital dönüşüm sürdürülecek, adalet hizmetleri alanında yapay zekanın kullanımı artırılacak. Yapay zekanın getirdiği imkanların dikkate alınması suretiyle karar destek sistemleri güçlendirilecek. Yargılama faaliyetlerini destekleyici yapay zeka temelli öneri sistemleri geliştirilecek.

Adalet hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması adına dijital teknolojiler daha fazla kullanılacak. Bu kapsamda e-Devlet üzerinden sunulan hizmetlere ilişkin UYAP portallarının yeni arayüz çalışmaları tamamlanarak, kısıtlının taraf olduğu icra, hukuk ve idari yargıya ilişkin dava bilgilerinin vasi tarafından e-Devlet uygulamasında görülebilmesi sağlanacak. Elektronik tebligat kullanması zorunlu olanların kapsamının genişletilmesi amacıyla da kamu kurum ve kuruluşlarıyla ortak çalışmalar yürütülecek.

HUKUK FAKÜLTELERİNE YERLEŞTİRMEDE BAŞARI SIRALAMASI ŞARTI ARTIRILACAK

Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı kapsamında, 2025'te de hukuk eğitiminin kalitesinin arttırılması amacıyla faaliyetler gerçekleştirilecek. Bu kapsamda hukuk fakültelerine girişte aranan başarı sıralaması aşamalı olarak yükseltilecek, hukuk fakültelerine yerleştirmede başarı sıralaması şartı artırılacak. Üniversitelerin hukuk fakülteleri bünyesinde hukuk klinikleri yaygınlaştırılacak, hukuki dayanak oluşturma ve hukuk yöntem bilimi derslerinin zorunlu ders olarak okutulması sağlanacak.